آیا از اسپری اسید فرمیک و نحوه ی استفاده از آن در زنبورداری چیزی شنیده اید؟این ماده سالیان درازی هست که در طبیعت به صورت طبیعی بوده و اکثر حیوانات از وجود آن استفاده میکردند،تا اینکه حدود ۴۰۰الی ۵۰۰سال پیش نیز انسان آن را کشف کرده و در صنایع دلخواه خود به کار برد.
یکی از این استفاده ها کشتن کنه ی واروا در زنبورداری بود که اخیرا مورد توجه قرار گرفته است.
اسپری اسید فرمیک چیست؟
تعریف ساده ی اسید فرمیک:
این مایع برای اولین بار در مورچه ها مشاهده شد به همین دلیل هست که ان را اسید فرمیک (جوهر مورچه) یا متانوئیک اسید و ریشه ی لغوی فرمیک اسید از نام لاتینی مورچه (Formica )گرفته شده است.
زیرا این ترکیب اولین بار از تقطیر تخریبی مورچه بدست آمد.
برخی ویژگیهای شناسایی اسید فرمیک
*اسید فرمیک سادهترین عضو گروه کربوکسیلیک اسیدها میباشد.
*فرمول شیمیایی اسید فرمیک HCOOH میباشد
*در طبیعت در نیش حشراتی مانند مورچه و زنبور یافت میشود.
- همچنین ترکیب عمده، ماده گزشزا در برگ گزنهاست.
کاربردهای اسید فرمیک:
همانطور مطالعه کردید اکثر حشرات و گیاهان برای حفظ جان خود از این اسید در زهر خود دارند و انسان ها نیز به دنبال همین مسئله از اسید فرمیک بیشتر به عنوان حافظ سلامتی خوراکی ها و آنتی باکتریال در غذای دام استفاده میکنند.
-پاشیدن مقداری از آن روی علف تازه خشک شده از فساد و پوسیدگی آن جلوگیری کرده و مواد مغذی آن را تا حد بالایی حفظ میکند. برای جلوگیری از فساد غذای زمستانی دامها در مجتمعهای بزرگ دامداری از این ماده استفاده میشود.
۲-اسید فرمیک در مرغداریها برای از بین بردن باکتری سالمونلا به غذای مرغها اضافه میشود.
این ترکیب همچنین به مقدار ناچیز در صنعت نساجی و دباغی استفاده میشود.
۳-برخی از مشتقات آن مانند استرهای فرمات در صنعت خوشبوکنندهها مورد استفاده قرار میگیرند.
۴-امروزه در برخی مناطق جهان به جای نمک خوراکی از اسید فرمیک جهت جلوگیری از یخبندان جاده یا از بین بردن آن استفاده میکنند.
۵-اسید فرمیک با غلظت های بسیار پایین و خاص به عنوان آفات کش در دامداری و کشاورزی استفاده میشود.
از بین بردن کنه ی واروا با اسید فرمیک
یکی از کاربرد های خاص و محدود از اسید فرمیک در زنبورداری میباشد،صنعت زنبورداری به خاطر فواید بسیاری که دارد باید در سلامتی زنبور حساسیت زیادی خرج دهیم تا علاوه بر عسل خوب ،باعث گرده افشانی شده و محصولات کشاورزی را رشد دهد.لذا از حالت های خاص و با رقت کم در کندو برای از بین بردن کنه ی زنبورها میتوان استفاده کرد.تنها بیماری که اکثر کندوها را درگیر کرده و امکان زندگی را برای زنبورها کم میکند همین کنه ی واروا میباشد.تا کنون در شهرهای مختلف کشور از اسید فرمیک برای اینکار استفاده شده و نتیجه ی بسیار خوبی گرفته شده است.-در حال حاضر این دارو مورد تایید دامپزشکی کشور برای زنبورداری میباشد.
۲-غلظت بالای اسید فرمیک بسیار خطرناک بوده ،علاوه بر نرساندن کمک میتواند محصول را از بین ببرد. ۳-سازمان غذا و داروی آمریکا مقدار مجاز، بخار اسید فرمیک در هوای محیط کار را ۵ppm اعلام کردهاست.
۴- اسید فرمیک به آسانی متابولیزه شده و از بدن دفع میشود. اما با این همه قرار گرفتن مداوم در معرض آن باعث ایجاد عوارض مزمن مثل ایجاد حساسیتهای پوستی میشود.
۵- آزمایش روی حیوانات آزمایشگاهی نشان میدهد که قرار گرفتن طولانی در معرض اسید فرمیک باعث ایجاد جهش ژنی و آسیبهای کلیوی و کبدی میشود.